Opvang asielzoekers in Schiedam

De Rijksoverheid heeft via de Spreidingswet besloten dat de opvang van asielzoekers voortaan wordt gespreid over alle gemeenten in Nederland. Schiedam heeft de taak gekregen om 327 asielzoekers, onder wie 52 alleenstaande minderjarige vluchtelingen (amv's) op te vangen.

Schiedam heeft op dit moment géén bestaande locaties direct beschikbaar die op korte termijn voor opvang kunnen worden gebruikt. We moeten dus op een creatieve manier op zoek naar een of meer locaties. Daar vragen we uw hulp bij!

Burgemeester en wethouders nemen na de zomer hierover een besluit.

Op het moment dat het besluit is genomen, start naast de procedure voor de benodigde vergunningen een informatie- en participatietraject

Vluchtelingen zijn mensen die wegens oorlog, geweld of andere redenen (politieke activiteiten, ras, geloof, geaardheid) vrezen voor hun leven en huis en haard hebben verlaten.

Vluchtelingen die asiel aanvragen heten asielzoekers. Zij worden tijdens de behandeling van hun asielaanvraag opgevangen in asielzoekerscentra (azc’s). De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) behandelt deze asielaanvragen.

Zodra asielzoekers een verblijfstatus krijgen in Nederland worden ze statushouders genoemd. Vanaf dat moment hebben ze ook recht op een (huur)woning in Nederland. De doorstroom van statushouders vanuit de azc’s naar woningen is als gevolg van de krapte op de woningmarkt laag. Onder andere hierdoor heeft het COA te weinig opvangcapaciteit voor asielzoekers in Nederland die nog in de asielprocedure zitten. Om aan de wettelijke taak te kunnen voldoen om iedereen die in Nederland asiel aanvraagt ook op te kunnen vangen, zijn daarom extra opvanglocaties nodig.

Het zijn mensen van verschillende nationaliteiten, alleenstaande volwassenen en kinderen, en gezinnen die asiel aanvragen in Nederland. De samenstelling van deze groep verandert doorlopend. Het is daarom niet mogelijk om duidelijke uitspraken te doen over wie er naar Schiedam komen. Het COA spant zich in om tot een evenwichtige samenstelling van bewoners te komen. Dit is uiteraard afhankelijk van de instroom van asielzoekers.

De eerste asielzoekers komen zodra de locatie is opgeleverd. We weten nu nog niet hoeveel tijd dat kost. Omwonenden van de opvanglocatie worden hierover ruim van tevoren geïnformeerd. Op dit moment is nog geen keuze gemaakt voor een of meer locaties.

Tussen 28 mei en 17 juni 2025 kunt u online meepraten op praatmee.schiedam.nl

Zodra het azc in gebruik is genomen, is het COA verantwoordelijk voor deze opvanglocatie. De locatie is dan 24 uur per dag en 7 dagen per week telefonisch bereikbaar. Tevens heeft de locatie een e-mailadres waarop men bereikbaar is.

De locatie is voor minimaal 5 jaar.

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens hun asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor huisvesting vanaf het moment dat de asielzoeker asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de asielzoeker Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt. Zie ook www.coa.nl.

Het COA brengt asielzoekers onder in een azc die de gemeente heeft aangewezen. De asielzoekers krijgen hier maaltijden, onderdak en toegang tot noodzakelijke medische zorg. COA-medewerkers kijken of asielzoekers speciale aandacht of begeleiding nodig hebben en signaleren of er bijvoorbeeld sprake is van mensenhandel en -smokkel.

Ook zorgt het COA voor 24/7 toezicht en controle op de locatie. Een locatie is niet vrij te bezoeken voor mensen van buiten deze locatie. Bezoekers moeten zich aanmelden en registreren. En zich ook weer afmelden als ze het azc verlaten. Asielzoekers zelf dienen zich een of meer keren per week te melden bij de informatiebalie op een azc.
 

Asielzoekers worden zo zorgvuldig en goed mogelijk actief begeleid tijdens hun verblijf op een opvanglocatie. Dit gebeurt vanaf dag 1. Dat begint met een Toekomsttraining, waarin ze zich voorbereiden op wat ze willen gaan doen en wat ze daarvoor nodig hebben aan opleiding of bedrijfsplan. Ook een taaltraining is beschikbaar. Kansrijke asielzoekers kunnen direct beginnen met een opleiding Nederlands als tweede taal.

De mensen die in de opvang verblijven hebben dezelfde rechten en plichten als ieder ander in Nederland waar het bewegingsvrijheid betreft. Ze mogen zich dus vrij bewegen. Wel is er een wekelijkse meldplicht. Het COA kent huisregels. Bewoners krijgen deze in hun eigen taal uitgereikt. En ze krijgen uitleg over rechten, plichten en omgangsvormen in Nederland. De mensen zijn zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van hun eigen leefomgeving. Leerplichtige kinderen volgen onderwijs. 

Daarnaast hebben volwassenen gesprekken met onder meer de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en Vluchtelingenwerk Nederland Ze bereiden zich met programma’s en/of vrijwilligerswerk voor op hun toekomst. Dat kan zowel op als buiten het asielzoekerscentrum zijn. Met organisaties en partijen in de omgeving zoeken we naar een zinvolle tijdsbesteding. Asielzoekers mogen onder bepaalde voorwaarden ook betaald werken. 

Op veel azc's zijn ook #Meedoen-balies actief die bemiddelen bij onder andere vrijwilligerswerk.

Na binnenkomst in Nederland worden alle asielzoekers geïdentificeerd en geregistreerd door de Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel (AVIM) en de IND. De Koninklijke Marechaussee onderzoekt eventuele documenten nader. De mensen krijgen een medische intake en zo nodig een tbc-controle.

Het is mogelijk dat er ook asielzoekers naar Schiedam komen die uiteindelijk geen verblijfsvergunning zullen krijgen. Zij worden voorbereid op hun vertrek uit Nederland. Om dat te stimuleren krijgen ze (financiële) hulp en een vliegticket. Hen wordt ook duidelijk gemaakt wat de consequenties zijn als ze verdwijnen in de anonimiteit en het risico lopen op uitbuiting.

Om opvanglocaties veilig en leefbaar te houden zijn er huisregels die asielzoekers in alle azc's moeten naleven. Laten zij hun medebewoners of COA-medewerkers niet in hun waarde of overtreden ze op een andere manier de huisregels? Dan worden sancties opgelegd door COA, dat binnen de locatie verantwoordelijk is voor de orde en veiligheid.

Afhankelijk van hun misdraging krijgen ze een versoberde opvang of worden ze overgeplaatst naar een handhavings- en toezichtlocatie. Daar gelden strenge regels. Als de overlast buiten het terrein plaats vindt, is er afstemming met politie en/of boa's. Uiteindelijk beslist COA het wat er daarna gebeurt.

Zodra asielzoekers een verblijfsvergunning hebben, moeten ze beginnen met een inburgeringscursus. Als de procedure nog loopt kunnen asielzoekers meedoen aan de cursus Basaal Nederlands, die in de opvanglocatie wordt gegeven door taalvrijwilligers. Asielzoekers leren dan vrijwillig Nederlandse woorden om zich in het dagelijks leven te redden.

De cursus wordt aangeboden aan asielzoekers die wachten op een beslissing over de aanvraag voor een verblijfsvergunning en aan asielzoekers met een verblijfsvergunning (statushouders) in de opvang.

Maakt een asielzoeker een goede kans op een verblijfsvergunning? Dan kan hij of zij vrijwillig 24 uur taallessen Nederlandse taal volgen.

Asielzoekers mogen vrijwilligerswerk doen. Er zijn azc's waar een meedoenbalie is geopend. Hier kunnen asielzoekers zich melden, maar ook organisaties die een extra handje kunnen gebruiken. Mogelijk komt dit ook in Schiedam. Wie in Schiedam op zoek is naar vrijwilligers of vrijwilligerswerk wil doen kan zich melden bij het azc.

Als asielzoekers 6 maanden zijn geregistreerd mogen ze betaald werk verrichten. Ze zijn doorgaans bijzonder gemotiveerd om te werken om zo een zinvolle dagbesteding en ritme te hebben. Werkgevers moeten ongeacht het type werk een werkvergunning aanvragen bij UWV. 

Minderjarige asielzoekers, alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV) komen zonder begeleiding van een ouder of een meerderjarige bloed- of aanverwant in Nederland aan. Zij krijgen hier een jeugdbeschermer toegewezen vanuit het Nidos (zie Nidos.nl).

Als zij jonger dan 15 jaar zijn, komen zij in principe in een opvanggezin terecht onder verantwoordelijkheid van de jeugdbeschermer. Zijn ze ouder dan 15 jaar, dan komen ze terecht in de kleinschalige opvang van het COA. Zij krijgen een andere behandeling dan volwassen asielzoekers.

Op de opvanglocatie biedt het COA individuele begeleiding, vrijetijdsactiviteiten en 24-uursbegeleiding. Alle kinderen hebben een mentor en vallen onder de voogdij van stichting Nidos. De jongeren mogen niet meer of minder dan jongeren die thuis in een gewone gezinssituatie wonen. De mentoren leren de jongeren onder andere normen en waarden, hoe zij voor zichzelf moeten zorgen en wat hun verantwoordelijkheden zijn. Dat is niet vrijblijvend. 

Mentoren begeleiden de jongeren bij hun ontwikkeling naar zelfredzaamheid en volwassenheid. Ook bereiden zij hen voor op hun toekomst in Nederland of het land van herkomst. Dit is maatwerk.

Dit kan bijvoorbeeld gaan over zelfzorg en hygiëne, omgangsregels, maar ook over juridische vraagstukken. Dit doen ze door samen de huidige vaardigheden in kaart te brengen, ontwikkeldoelen op te stellen en deze om te zetten in een begeleidingsplan. De doelen stemmen ze af met de Nidos-jeugdbeschermer.

De jongeren werken onder begeleiding van hun mentor aan de doelen en kunnen zo hun zelfstandigheid vergroten. Het COA toetst regelmatig of de jongeren zich veilig voelen, want alleen dan kunnen zij zich goed ontwikkelen. Ook spreken de mentoren jongeren indien nodig aan op ongewenst gedrag zowel binnen als buiten de opvanglocatie. 

Qua dagbesteding zullen er naast school ook educatieve en recreatieve activiteiten worden aangeboden, zoals een OV-training, verkeerslessen, kooklessen en voorlichtingen.

De activiteiten worden door het COA georganiseerd en vaak in samenwerking met organisaties in de omgeving en/of vrijwilligers.

De jongeren zijn vrij om het terrein van de opvanglocatie op en af te gaan. Het COA stuurt er wel op aan dat jongeren tijdig binnen zijn en maakt hierover afspraken met hen. In de huisregels staat dat het rustig moet zijn tussen 22.00 en 08.00 uur. De huisregels hebben betrekking op de regels binnen het huis.

Als er signalen zijn dat jongeren zonder opgaaf van reden op latere tijden het terrein verlaten of binnenkomen, dan leidt dat tot een gesprek met de medewerkers. 

Ja, de jongeren mogen het terrein verlaten. Ze moeten zich wel houden aan de huisregels van het COA en de normale omgangsvormen, wetten en gewoonten die in Nederland gelden. De begeleiding ziet hierop toe en spreekt de jongeren aan op afwijkend gedrag.

De jongeren gaan net als hun Nederlandse leeftijdgenoten overdag gewoon naar school. Ook moeten zij zich een of meerdere keren per week melden bij de informatiebalie. Hun aanwezigheid wordt dan ook steeds geregistreerd.

Als sprake is van ernstige overlast of aanhoudende overlast heeft het COA een maatregelenbeleid. Ook wordt in dit soort gevallen nauw samengewerkt met de politie (wijkagent) en de voogdijorganisatie Nidos.

Op de opvanglocatie is 24 uur per dag en 7 dagen per week toezicht aanwezig. De locatie is 24 uur per dag bereikbaar via het telefoonnummer dat op de locatiepagina op www.coa.nl komt te staan. 
 

Het Rijk draagt zorg voor alle kosten rond de opvang, ook voor alle samenhangende extra faciliteiten en diensten.

Het COA is aanspreekbaar binnen het azc. Erbuiten kunnen mensen zich wenden tot de politie of veiligheidsmedewerker van de gemeente (BOA).

Alles is erop gericht om zowel de bewoners van de opvanglocatie als omwonenden in de buurt een veilig gevoel te geven. Dat gebeurt met gediplomeerde beveiligers, die de situatie in en rond de opvanglocatie 24 uur per dag, 7 dagen in de week controleren. Zij hebben ook contact met de afdeling Veiligheid van de gemeente, die verantwoordelijk is voor de situatie in de wijk en -indien nodig- met de politie.

Afhankelijk van waar de opvanglocatie komt, wordt een maatwerkplan gemaakt om ervoor te zorgen dat het verblijf van de asielzoekers niet leidt tot overlast. Daarbij is een rol weggelegd voor de gemeente en buurtbewoners die lid kunnen worden van een klankbordgroep. En ook de politie is op de achtergrond betrokken. De wijkagent van de politie is samen met de wijkregisseur van de gemeente het eerste aanspreekpunt voor uw vragen.

De Rijksoverheid betaalt de kosten voor de opvanglocatie.

IeIeder individu is altijd zelf verantwoordelijk en aansprakelijk voor zijn handelen. Als daarin iets niet pluis is, wordt aangifte gedaan. Als dat binnen de muren van een opvanglocatie is, dan door de gemeente of de partij die het beheer in handen heeft. Buiten de muren van de opvang dan wordt dit opgepakt door de dienstdoende die erbij is betrokken zoals een BOA of winkeleigenaar.

Asielzoekers hebben recht op medische zorg. Bijvoorbeeld een bezoek aan de huisarts, verloskundige of het ziekenhuis. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) organiseert en financiert de zorg aan asielzoekers.

Het COA bepaalt welke mensen er naar de opvanglocatie komen. Gemeente Schiedam heeft daar geen zeggenschap over. We kunnen wel aangeven welke mensen het beste passen bij onze locatie en gemeenschap. Hierover gaan we met COA in gesprek wanneer we weten waar de locatie komt.